Türkiye’de Saatler 04:17’de Durdu: Kaderine Terk Edilen Şehirler, Yıkılmayı Bekleyen Binalar; Suya ve Hastanelere Muhtaç İnsanlar.
Türkiye’de saatler 6 Şubat 2023 gecesi saat 04.17’de durdu. Kahramanmaraş merkezli 53 bin 537 kişinin hayatını kaybettiği depremin üzerinden tam bir yıl geçti ancak etkileri hâlâ tamamen ortadan kalkmış değil. Hatay’da depremzedeler çadır ve konteyner bulamadıkları için yaşam mücadelesi verirken, Adıyaman’da vatandaşlar hastaneye ulaşamıyor. Deprem bölgesinde hâlâ kaldırılmamış enkazlar var. Yıkılmayı bekleyen hasarlı binalar insanları tedirgin ediyor.
Türkiye, 6 Şubat 2023 gecesi Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde saat 04:17’de meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Ardından saat 13:24’te merkez üssü deprem olan 7,6 büyüklüğünde ikinci deprem meydana geldi. Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi. Depremler 11 ilde yıkıma neden oldu. Depremlerden yaklaşık 14 milyon vatandaş etkilendi; Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ illerinde resmi açıklamalara göre 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti.
Malatya’da Ellinci Yıl Apartmanı’nda arama kurtarma ekipleri enkaz altında kalan 7 kişiye ulaşmaya çalışırken, annesinin eşyalarının enkaz altından çıkarıldığını gören kadın, “Yalvarırım annemi kurtarın. “
Aynı apartmanda, molozun altına gömülen saatin de deprem anını gösteren 04.17’de durduğu görüldü. Hatta depremin yaşandığı 11 il ve Türkiye’nin dört bir yanında saatler 6 Şubat 2023 gecesi 04.17’de durduruldu.
Hatayspor’da teknik direktörlük yapan eski futbolcu Volkan Demirel’in depremden etkilenen vatandaşlar için sosyal medya hesabından yaptığı canlı yayın hafızalara kazındı.
NACI BÖRÜR: DİLİMİZ SÖYLEDİKÇE, SÖYLEDİKÇE, YAZDIKÇA TÜYDEN ÇIKTI
Jeolog Prof. ‘”
Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde saat 13.24’te meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki ikinci depremle birlikte yıkıma uğrayan illerin sayısı arttı. Kahramanmaraş’ta öğle saatlerinde meydana gelen ikinci depremde Elazığ’ın merkezinde bir bina tamamen yıkıldı.
” KİMSE İŞ MAKİNASI VEYA BAŞKA BİR ŞEY GÖNDERMİYOR. ZATEN KURTARMA EKİBİ YOK. AFAD YOK. “KİMSE YOK”
Dönemin Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkan Yardımcısı ve Hatay Milletvekili Barış Atay, Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen Hatay’ın İskenderun ilçesinde saat 03.30’da çöken bir binanın önünde yaptığı açıklamada, ” Bakın burada kurtarma çalışması yok, resmi olarak burada kazı çalışması var.” Hem AFAD Başkanı hem de Cumhurbaşkanı ‘Her yere ulaştık’ diye açıklama yapıyor. Bunu söylüyorlar. ‘Her yere ulaştık’ Kendi başına, kendi emeğiyle iş yapmaya çalışan insanlar… Tek başına bir şehir… İş makinalarını bizzat vatandaş yapıyor. “Buraya getirildi. Kimse iş makinesi falan göndermiyor. Zaten kurtarma ekibi de yok. AFAD da yok. Kimse yok” dedi.
SOSYAL MEDYA KULLANIMI KISITLANDI
Vatandaşlar enkaz altında yakınlarını ararken sosyal medya kullanımının kısıtlandığı görüldü. Dönemin CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, “Beceriksizliğiniz ortaya çıkmasın, insanların düşünceleri duyulmasın diye, moloz altındaki bu çığlıkların duyulmasını engellediniz. Bu emri siz verdiyseniz yazıklar olsun. Sen. Bu kadar soğuk kalpli bir insan olamaz. Vicdanını bu kadar kaybetmiş bir insan olamaz.” “Hayat kurtarmak isteyenleri engellediniz” dedi.
Dönemin CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın ile dönemin Medya ve İletişimden Sorumlu Genel Başkanı Başdanışmanı Tuncay Özkan, sosyal medyaya erişimin engellenmesi nedeniyle BTK hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.
” DÖRT BİRİNİ CANLI VE BİR ÇOCUĞUNU ALDIM. BİR CESET VAR, HALA KİMSE YOK. DEVLET NEREDE?
Depremin vurduğu 10 ilin her mahalle ve sokağında, yakınlarını kendi imkanlarıyla enkaz altından kurtarmaya çalışan vatandaşların görüntüleri kameralara yansıdı. Kahramanmaraşlı bir vatandaş, “Dört canlıyı ve bir çocuğu çıkardım. Cesetler var ama hâlâ kimse yok. Devlet nerede? Yardımı yok mu? Biz vatandaş olarak ne yapacağız? Nerede?” Bu ülkenin AFAD’ı mı? AFAD’a toplanan yardımlar nerede?” Oğlunun enkaz altında kaldığını belirten bir kadın ise, “Gidip AFAD’a haber verdim. Kimse gelip müdahale etmedi. Elimle açtım böyle bir şey olabilir mi? Böyle bir devlet var olabilir mi? Bizi ölüme mahkum ediyorlar.”
İSKENDERUN LİMANI YANGINDA YANDI
Depremde İskenderun Limanı da hasar gördü. İkinci depremde İskenderun Limanı’nda devrilen konteynerler alev aldı. Yangın ancak 13 Şubat’ta söndürüldü.
HATAYLI DEPREM KAZANILAN: 42 SAATTİR YARDIM BEKLİYORUZ
Hataylı bir depremzede ise, “Yaklaşık 42 saattir burada yardım bekliyoruz. AFAD ekibi geliyor ama ‘Ekipmanımız yok’ diyorlar. Yardımcı olamayacaklarını söylüyorlar. Annem, babam ve annem var. İçeride ağabeyim var. En az bir kişiden ısırdılar. ‘Ses ver’ dedim, ses çıkardılar.” “Sonra ‘Ekipmanımız yok’ dediler ve gittiler” dedi.
DEVLET İLAN EDİLDİ: “ERDOĞAN OBESİDE YETKİLİ DEPREMİ FIRSAT OLARAK DEĞERLENDİRDİ…”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 7 Şubat’ta yaptığı açıklamada, “Depremin meydana geldiği 10 ili ‘genel hayatı etkileyen afet bölgesi’ ilan ediyoruz. Anayasa’nın 119. maddesinin bize verdiği yetkiye dayanarak, Arama kurtarma faaliyetleri ve sonrasındaki çalışmalar hızla yürütülüyor.” “Olağanüstü hal (OHAL) ilan etme kararı aldık. Depremin meydana geldiği 10 ili kapsayacak ve 3 ay sürecek bu karara ilişkin Cumhurbaşkanlığı ve Meclis süreçlerini hızla tamamlayacağız” dedi.
Dönemin CHP Sözcüsü Faik Öztrak, “Hiçbir hükümet bugüne kadar doğal afet nedeniyle olağanüstü hal ilan etmedi. 1999’daki büyük Marmara depremi bile olağanüstü hal ilan etmedi. Ama otorite obez olan Erdoğan” dedi. , depremi fırsat bilip OHAL ilan etti. Mevcut sistemde her şey bir kişi, iki kişi tarafından yapılıyor.” Erdoğan’ı, “Dudaklarına bakmıyor mu? Bakıyor. Üstüne üstlük neden olağanüstü hal yetkileri isteniyor?”
“‘ MİLLETİMİZ, “HER ŞEYİ YAPACAĞIM” DİYEN VE HİÇBİR ŞEYİ TAM OLARAK YAPMAMANIN ANLAYIŞININ BEDELİNİ ALMIŞTIR.”
Dönemin CHP Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, “Günlerce enkaz bulunamadı, belediyelerimizin el koyduğu yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasında geç kalındı. Yapamayan anlayışın bedeli ise bu” dedi. Tamamen ‘Ben her şeyi yapacağım’ denilerek her şeyin bedeli milletimize ödenmiştir.”
TMMOB: AFAD VE KAMU KURUMLARI ZOR SINAVDA BAŞARILI OLMADI
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), 10 ilde büyük yıkıma ve binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olan Kahramanmaraş merkezli depremin ardından iki gün içinde yaşanan olaylara ilişkin ‘Ön Değerleme Raporu’ hazırladı. Raporda, “Asıl görevi afet ve acil durumlarda can ve mal kurtarmaya yönelik çalışmalar yürütmek; sağlık, gıda, barınma, güvenlik, mal ve çevre koruma, sosyal ve psikolojik destek sağlamak olan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)” ifadelerine yer verildi. hizmetler ve diğer ilgili kamu otoriteleri.” “Kurumlar bu zorlu sınavda başarılı olamadı” denildi.
Cumhurbaşkanlığı: SALÇININ MALİYETİ 2 TRİLYON LİRA
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023 yılının Mart ayında depremlerle ilgili bir rapor yayınladı. Raporda, depremlerin maliyetinin yaklaşık 2 trilyon TL olarak hesaplandığı, bu rakamın 2023 yılı milli gelir beklentisinin yüzde 9’una karşılık geldiği belirtildi. Rapora göre bu rakam, Marmara depreminden yaklaşık altı kat daha fazla maddi hasar anlamına geliyordu.
YIKIM VE ÖLÜM BİR YIL SONRA DA DEVAM ETTİ
6 Şubat sarsıntılarından bir yıl sonra bile yıkım devam etti. 31 Ocak’ı 1 Şubat’a bağlayan gece Şanlıurfa’nın Bozova ilçesi kırsalında 6 Şubat 2023 depreminde hasar gören iki katlı ev çöktü. Olayda 2 kişi öldü, 8 kişi de yaralandı.
ERDOĞAN: MERKEZİ YÖNETİM İLE YEREL YÖNETİM EL ELE OLMAZSA O ŞEHİRE HİÇBİR ŞEY OLMAZ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Şubat’ta Hatay’da, “Merkezi hükümet ile yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma içinde olmazsa o şehre bir şey olmaz. Hatay’a geldi mi? Şu anda Hatay geldi” dedi. garip ve üzgün bıraktı.”
DEPREM VAKALARI
Adıyaman’da yıkılan İsias Oteli ile ilgili davanın il duruşması 2 Ocak’ta görüldü. 22 yıl 6 aya kadar hapis istemiyle yargılanan 5’i tutuklu 11 sanık, duruşmaya çıktı. ilk kez yargılanıyorum. Otelde voleybol turnuvası için kente gelen Kuzey Kıbrıslı öğrencilerin de aralarında bulunduğu 72 kişi hayatını kaybetti. Duruşmaya otelde yakınlarını kaybeden 127 kişi de müşteki olarak katıldı. 6 Ocak’ta mahkeme sanıkların tutukluluk halinin devamına karar vererek davayı 26 Nisan’a erteledi. Duruşmada savunma yapan İsias Otel sahibi Ahmet Bozkurt, şunları söyledi: “Ben müteahhit değil iş adamıyım. 11 ilde yaşanan depremin şiddeti nedeniyle binam yıkıldı.”
RÖNESANS KONUTUNUN MÜTEAHHİTİNE 22,5 YIL HAPİS CEZASI İSTENDİ
Hatay’da yıkılan Rönesans Konutu ile ilgili 4’ü tutuklu, 3’ü tutuklu, 1’i firari 8 sanık hakkında 22 yıl 6 aya kadar hapis istemiyle dava açıldı. Tutuklu sanıklar arasında konutun müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun, yapı denetim firması yetkilileri Mehmet Haşim Eraslan ve Bülent Seküçoğlu ile kontrol memuru Önder Artun ve yapı denetim firması yetkililerinden AK’nin de yer aldığı öğrenildi. ve inşaat teknikeri İ.D. Şantiye müdürü BM ve müteahhit Mehmet Yaşar Coşkun’un kardeşi ve firari ortağı Hüseyin Yalçın Coşkun hakkında ‘kasten taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet vermek’ suçundan 22 yıl 6 aya kadar hapis cezası talep edilen iddianame, mahkeme tarafından kabul edildi. Hatay 3. Ağır Ceza Mahkemesi. yapıldı.
EBRAR SİTESİNİN YÜKLENİCİSİ: HATAMIN NE OLDUĞUNU ANLAMIYORUM
Depremde 1.400’den fazla kişinin gömüldüğü Ebrar Sitesi’nin kurucusu Tevfik Tepebaşı, 19 Ocak’ta hakim karşısına çıktı. Tepebaşı, savunmasıyla tepki çekti: “Beni suçladığım halde bana suç isnat edilmesi yasal değil. İnşaatı anlamıyorum. Suçumun ne olduğunu anlamıyorum.”
HATAY’DA ÇADIR BİLE BULAMAYAN İNSANLAR VAR, YIKILMAYAN BİNALAR KORKUYOR
6 Şubat depreminin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Hatay’ın Antakya, Samandağ, Defne ve İskenderun ilçelerinde yaşanan depremin izleri henüz silinmedi. Samandağ’da vatandaşlar konteynerlere ulaşamadıkları için çadırlarda yaşamak zorunda kaldı. Bazı vatandaşlar haftanın belirli günlerinde çadır bile bulamıyor ve yakınlarının yanında yaşayamıyor. Yine Samandağ’da birçok bölgede içme suyu sorunu yaşanıyor. Antakya ve Defne’deki en önemli sorun ise hasar gören ve yıkılmayan binalar. Hatay’da 24 bin 171 vatandaş hayatını kaybetti, 116 kişinin kimliği belirlenemedi, 192 kişi ise hâlâ kayıp. Yıkılacak ağır hasarlı bina sayısı 80 bin 300 olup, bunların yaklaşık 77 bini yıkıldı. 130 bin orta ve hafif hasarlı bina var. 200 binden fazla insan konteynerlerde yaşıyor.
ADIYAMAN’DA DEPREM HASTALARI HASTANEYE ERİŞEMİYOR
Depremde en çok zarar gören illerden biri de Adıyaman oldu. Adıyaman’da depremzedeler kentteki tek hastane olan Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırılıyor. Adıyaman kent merkezi ve Gölbaşı ilçelerinde enkaz kaldırma çalışmaları devam ederken, yıkılmayan onlarca bina bulunuyor.
Depremin merkez üssü Kahramanmaraş’ta enkaz kaldırma çalışmaları büyük oranda tamamlandı. Maraş merkezde iki mahallede yıkılmayı bekleyen binalar var. Konteyner kentlerde yaşayan insanlar yeni evlerinin yapılmasını bekliyor.
Diğer illere göre depremde daha az kayıp yaşayan Osmaniye’de hâlâ dışarıda yaşamak zorunda kalan depremzedeler var.
