ANKARA – Türkiye; Cumhurbaşkanlığı seçimini ikinci tip yapmış olsa da 14 Mayıs’ta TBMM’de göreve başlayacak milletvekillerini belirledi. Seçildiği illeri 5 yıl süreyle TBMM’de temsil edecek, ülke bütçesini belirleyecek, herkesin hayatını etkileyecek kararlara el kaldıracak veya itiraz edecek 600 milletvekili vekilliklerini almaya başladı.
16 SİYASİ PARTİ MECLİSTE
Seçim sürecinde 5 ittifakın temsilcilerinin propaganda çalışmalarına ve mitinglerine tanık olsak da yeni dönemde Meclis’te 16 siyasi parti temsil edilecek. Buna göre Cumhur İttifakı bünyesinde 5 siyasi parti AK Parti, MHP, DSP, Yine Refah ve HÜDA-PAR olurken, Millet İttifakı bünyesinde 6 siyasi parti CHP, GÜZEL Parti, DEVA, Saadet Partisi olarak TBMM’de yer alacak. , Gelecek Partisi ve Demokrat Parti. . CHP listelerinden seçime giren Mustafa Sarıgül liderliğindeki Türkiye Değişim Hareketi’ni temsil ederken, Emek ve Özgürlük İttifakı bünyesindeki 4 siyasi parti, Yeşil Sol Parti, TİP, TÖP ve EMEP Meclis’in diğer partileri olacak.
SALI GÜNLERİ KÜME TOPLANTILARINA BİR YENİSİ EKLENİYOR MU?
Meclis denilince akla ilk gelen küme toplantılarının yapılabilmesi için en az 20 milletvekilinin olması ve küme kurulması gerektiğidir. Mecliste kümelenmiş bir parti olmak, siyasi partilere genel kurulda söz hakkından meclislerde temsil edilmeye kadar birçok avantaj sağlıyor.
Yeni dönemde de önceki dönemde olduğu gibi AK Parti, CHP, Yeşil Sol Parti, MHP ve DÜZGÜN Partisi kümelenmeye hak kazandı. Ancak CHP listelerinden Meclis’e girerek toplamda 37 milletvekili çıkaran DEVA, Gelecek Partisi, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin tek çatı altında birleşerek küme oluşturabileceği söyleniyor. Bu kulis bilgisinin gerçekleşmesi halinde Salı günleri yapılan küme toplantılarına bir yenisi eklenecek.
EN ‘DOĞRU’ MECLİS Mİ KURULDU?
16 siyasi partinin ideolojilerine “kabaca” bir siyasi okuma ile bakıldığında, partilerin 10’unun siyasi yelpazenin sağında, 6’sının solunda yer aldığı görülmektedir. Meclis’teki sandalye dağılımı, Meclis’teki ideolojik istikrarın sağ partiler ve milletvekilleri lehine şekillendiğini açıkça ortaya koymaktadır. Meclis’e kendisini “milliyetçi”, “muhafazakar” veya “milliyetçi-muhafazakar” olarak tanımlayan en az 404 milletvekilinin girmiş olması, “en sağcı”, “en milliyetçi” ve “en muhafazakar” meclisin olduğu yorumlarını da beraberinde getiriyor. tarihte oluşmuştur. Üstelik bu 404 milletvekilinden en az 9’u (Meclis’e giren HÜDA-PAR ve Yeniden Servet partisinden 9 milletvekili) siyasal İslam’ın “radikal” geleneklerinin temsilcisi veya sempatizanı.
Tablonun şu şekilde özetlenebileceği 28. dönem TBMM’de siyasi partilerin milletvekili dağılımı şöyle:
Halk İttifakı: 323
AK Parti: 268 (DSP-1, HÜDA-PAR-4)
MHP: 50
Yeniden Zenginlik: 5
Ulus İttifakı: 212
CHP 169 (DEVA-14, Gelecek Partisi-10, Saadet-10, DP-3, İYİ Parti-1, TDH-1)
İYİ Parti: 43
Emek ve Özgürlük İttifakı: 65
Yeşil Sol Parti: 61 (EMEP-2, PEP-1)
TİP: 4
Baraj sorununun aşılabilmesi için diğer siyasi partilerin listelerinden seçime giren siyasi partilerin milletvekillerinin listeden çıkması durumunda Meclis’teki koltuk dağılımı şu şekilde şekilleniyor:
AK Parti: 263
CHP: 130
Yeşil Sol Parti: 58
MHP: 50
İYİ Parti: 44
DEVA: 14
Gelecek Parti: 10
Saadet Partisi: 10
Yeniden Zenginlik: 5
HÜDA-PAR: 4
TİP: 4
XP: 3
EMEP: 2
DSP: 1
TDH: 1
ÇÖZÜM: 1
BAKANLAR YARDIMCI OLDU
600 milletvekilinin ortasında kabineden 15 bakan var. Süleyman Soylu, Hulusi Akar, Murat Kurum, Bekir Bozdağ, Mevlüt Çavuşoğlu, Derya Yanık, Vedat Alım, Fatih Dönmez, Mehmet Kasapoğlu, Nurettin Nebati, Mahmut Özer, Mustafa Varank, Mehmet Muş, Adil Karaismailoğlu ve Vahit Kirişçi ile Başkan Yardımcısı Yürütmeden yasamaya geçen isimler arasında Fuat Oktay da yer alıyor. Cumhur İttifakı’nın lobide çoğunluğu sağlaması nedeniyle yeni dönemde divan başkanlığına bakanların atanması, Meclis Başkanlığı’na Fuat Oktay’ın atanması ve başta Hulusi Akar olmak üzere bazı isimlerin istifa etmesi tartışılıyor. milletvekilliği görevlerinden alınarak kabinesine geri döndü.
KADIN TEMSİLİ ARTTI, İLK YEŞİL SOL
Meclis’in yeni döneminde kadın temsil oranının artması dikkat çekiyor. Bir önceki dönemde 100 olan kadın milletvekili sayısı bu dönemde 121’e yükseldi. AK Parti’den 50, MHP’den 4, CHP’den 30, İYİ Parti’den 6, Yeşiller ve Sol Parti’den 30 ve Türkiye İşçi Partisi’nden 1. En yüksek orana sahip parti ise yüzde 50 ile Yeşiller ve Sol Parti oldu.
EN GENÇ VEKİL AK PARTİ’DE, EN YAŞLI BAHÇEDE
30 yaş altı 5 milletvekilinin yer alacağı Meclis’te en genç milletvekili 25 yaşındaki AK Partili Zehranur Aydemir oldu. En yaşlı üye önceki dönemde olduğu gibi bu dönemde de MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’dir.
5 AVUKATTAN BİRİ
Meslek kümeleri açısından bakıldığında avukatların TBMM’de kayda değer bir üstünlüğü bulunmaktadır. 600 milletvekilinin 123’ü yani Meclis’in yüzde 20,5’i hukukçu. Yani 5 milletvekilinden biri avukat.
FUTBOLCULAR, GAZETECİLER, SANATÇILAR
Kamuoyunun yakından tanıdığı bazı isimler de bu dönemde mecliste olacak. Eski futbolcu Ünal Karaman; Türkiye’nin eski erkek arkadaşı Seda Sarıbaş, müzisyen Yücel Arzen, oyuncu Bahadır Yenişehirlioğlu; gazeteciler Cengiz Çandar, Şebnem Bursalı, Hulki Cevizoğlu, Ayşegül Doğan seçilmiş milletvekilleri arasında.
CEZAEVİNDEN BİR VEKİL
Yeni dönemde Meclis’e girmeye hak kazanan isimlerden biri de TİP listelerinden seçim yarışına giren ve Seyahat davasından tutuklu bulunan avukat Can Atalay. Kesin sonuçların açıklanmasının ardından Can Atalay’ın tahliye için başvurması bekleniyor. Anayasa’ya göre Atalay’ın serbest bırakılması ve Meclis çalışmalarına katılması gerekiyor.
YENİ ANAYASA SÖZÜNÜ GERÇEKLEŞTİRMEK ZOR
Muhalefetin seçim sürecindeki en büyük vaadi, Meclisi işlevsiz kılmakla eleştirdikleri Cumhurbaşkanlığı sisteminden parlamenter sisteme dönüş oldu ve bunun ön şartı da anayasa değişikliğiydi. Ancak 14 Mayıs seçimlerinin ardından muhalefet anayasayı değiştirecek çoğunluğu elde edemedi. Bu nedenle Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bir dönem daha Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi eşliğinde çalışmalarını yürüteceği kesinlik kazanmıştır.
Anayasa değişikliği, hükümetin vaatlerinin ortasında kaldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sivil ve özgürlükçü bir anayasayı seçimden sonra Meclis gündemine mutlaka taşıyacaklarını sık sık dile getiriyor. İttifak ortağı MHP’nin 100 maddelik anayasa taslağı bile hazırdı. Ancak, tıpkı muhalefet gibi, hükümet de çoğunluğu Anayasa’yı değiştirmeye ikna edemedi. Bu nedenle, ikinci tıbbi cumhurbaşkanlığı seçimini hangi aday kazanırsa kazansın, yeni anayasa vaadinin gerçekleşme olasılığı önemli ölçüde azaldı.
